Z całą pewnością dla wielu rodziców harmonijny rozwój dziecka stanowi wychowawczy priorytet. Tak jak kształtowanie motoryczne, emocjonalne czy społeczne dzieci, także i rozwój mowy charakteryzuje się swoją własną dynamiką.

Jak zatem określić, czy u Twojego dziecka przebiega on prawidłowo?

Niewątpliwie dla rodzica, przebywającego z dzieckiem na co dzień, może to stanowić spore wyzwanie. W takiej sytuacji z pomocą przychodzi jednak specjalista od rozwoju mowy – logopeda.W Akademii Małych Einsteinów logopedzi monitorują mowę dzieci podczas diagnoz, zajęć profilaktycznych oraz terapii indywidualnych, dając sygnał rodzicom, gdy coś w mowie ich dziecka odbiega od normy i wymaga dodatkowej pracy w domu lub na zajęciach.

Etapy rozwoju mowy u dziecka

Czuwanie nad prawidłowym rozwojem mowy, może ułatwić rodzicom znajomość poszczególnych etapów rozwoju mowy. Pozwoli Ci ona bowiem niejako osadzić Twoje dziecko na podstawie wieku, w pewnych ramach, zwanych normą rozwojową.
Rozwój mowy rozpoczyna się już na etapie życia prenatalnego, a prawidłowo i w pełni wykształconej mowy możemy oczekiwać u siedmiolatka.

Etapy te dzielimy następująco:

  • etap przygotowawczy (3–9 miesiąc życia płodowego),
  • okres melodii (1 rok życia dziecka),
  • okres wyrazu (do ukończenia 2 roku życia),
  • okres zdania (2–3 rok życia),
  • okres swoistej mowy dziecięcej (3–7 rok życia).

W początkowych etapach, a więc do 3 r.ż, kiedy dziecko komunikuje się za pomocą: krzyku, płaczu, później sylab i dźwiękonaśladownictwa (ko ko, hau hau, mu), a wreszcie pierwszych wyrazów i zdań, sygnały, które mogą niepokoić stanowią przede wszystkim: częste oddychanie ustami, niereagowanie na bodźce dźwiękowe, nieodwracanie głowy w kierunku źródła dźwięku, brak reakcji na polecenia, pytania, niezwracanie uwagi na rozmówcę, wszelkie nieprawidłowości w budowie języka, warg, policzków, później zgryzu.

Ponadto warto pamiętać, że 3-latek powinien prawidłowo artykułować wszystkie samogłoski oraz spółgłoski: p, b, m, t, d, n, t, ś, ź, ć, dź. Gdy zauważymy, że wymawiając je, jego język znajduje się między zębami, również stanowi to niepokojący sygnał, który należy skonsultować z logopedą.
Po 3 r.ż. rozwój mowy nabiera na dynamice. I tak – u 4-latka powinniśmy spodziewać się prawidłowej wymowy głosek: s, z, c, dz, a pomiędzy 4 – 5 rokiem życia głosek: sz, ż, cz, dż. W 6 roku życia powinniśmy usłyszeć również uznawaną za najtrudniejszą do wymówienia z głosek – r. Wszelkie wady wymowy u dzieci w wieku przedszkolnym (3-6 r.ż.), a także braki w opanowaniu głosek z danego okresu, określa się mianem opóźnionego rozwoju mowy i nie należy ich ignorować, jak najszybciej zasięgając pomocy logopedy.

Jako, że na rozwój mowy wpływać może wiele czynników (np. formy spędzania czasu z dzieckiem, styl oraz jakość wypowiedzi osób z najbliższego otoczenia, kontakt z nowymi technologiami, dwujęzyczność i wiele innych), ramy czasowe etapów jej rozwoju możemy uznać za nieco płynne. Warto jednak o nich pamiętać i reagować jak najszybciej w przypadku, gdy są one zachwiane,
konsultując się z logopedą.

Dyrektor Akademii Małych Einsteinów – Kurzei – P. Klaudia – logopeda