W dzisiejszym świecie umiejętność zarządzania własnymi finansami to klucz do sukcesu i niezależności. Dlatego w naszych przedszkolnych Akademiach luty – to miesiąc, w którym szczególnie skupiamy się na rozwijaniu finansowej świadomości naszych dzieci. 

Dlaczego edukacja finansowa jest tak istotna już od najmłodszych lat? 

Fundamenty przedsiębiorczości już od dziecka 

Wspomniana przedsiębiorczość nie dotyczy wyłącznie zarządzania pieniędzmi i swoim budżetem, to: rozwijanie umiejętności samodzielnego myślenia, nabywania dobrych nawyków, dobrej organizacji, zrozumienie wartości pracy, radzenie sobie z niepewnością, umiejętność adaptacji do zmian, umiejętności matematycznych również nabywanie pewności siebie. W naszych Akademiach rozwijamy postawę przedsiębiorczości dzieci już od najmłodszych lat – zarówno w kontekście finansowym jak i życiowym.

Warren Buffett znany inwestor i przedsiębiorca zawsze podkreślał znaczenie oszczędzania i inwestowania od najmłodszych lat. Jego zdaniem ważne jest aby rozpocząć oszczędzanie jak najwcześniej, aby skorzystać z efektu dziesięciokrotnego wzrostu.

Elon Musk – założyciel takich firm jak Tesla i SpaceX, zwraca uwagę na potrzebę uczenia się przedsiębiorczości poprzez działanie i eksperymentowanie. Wierzy w znaczenie kreatywności i odwagi w podejmowaniu ryzyka. 

Mark Zuckerberg zauważa, że edukacja przedsiębiorcza powinna być częścią szkolnego programu na równi z innymi przedmiotami. Uważa, że młodzi ludzie powinni być zachęcani do eksploracji i rozwijania swoich pomysłów biznesowych. 

Pierwszy krok – Nauka oszczędzania 

Pewnego roku, zainspirowana potrzebą przekazania wiedzy finansowej moim córkom, zdecydowałam się wprowadzić je w świat oszczędzania i inwestowania. Moje dziewczynki zaczęły układać wszystkie pieniądze podczas różnych okazji do swoich skarbonek. Rozpoczęłam od rozmowy na temat oszczędzania, planowania finansowego, budżetu, wydatków oraz dochodów. Ta inicjatywa zaszczepiła w nich ciekawość, co skłoniło mnie do poszerzenia tematu o inwestowanie, opierając się na konkretnych przykładach z naszego życia. Ale zanim przejdziemy do inwestowania…

Jak wytłumaczyć dziecku te ważne terminy w świecie finansów? 

  1. Oszczędzanie – skarbonka: użyj skarbonki, aby pokazać dziecku na czym polega oszczędzanie. Możesz zacząć od wrzucenia monety do skarbonki, mówiąc, że kiedy nie wydajemy pieniędzy od razu, ale odkładamy je na później, to właśnie oszczędzamy. Możesz opowiedzieć krótką historię o zabawce, która dziecko bardzo chce kupic ale kosztuje wiecej, niz ma w danej chwili w skarbonce. Wyjaśnij, że jeśli będzie cierpliwie oszczędzać  pieniądze, to po jakims czasie bedzie mógł sobie kupić wymarzoną zabawkę. To pomoże mu zrozumieć, że oszczędzanie daje możliwość osiągnięcia większych celów. Ponadto regularnie pokazuj mu jak sam oszczędzasz i mów o swoich własnych celach oszczędnościowych. Kiedy dziecko widzi, że oszczędzanie jest częścią codziennego życia i słyszy o korzyściach z oszczędzania, łatwiej mu będzie samemu oszczędzać. 
  2. Planowanie finansowe – wykorzystaj zabawki do stworzenia planu. Każda zabawka może reprezentować coś, na co dziecko chciałoby oszczędzać np. nowa zabawa, wycieczka do zoo, wyjście do aquaparku. Następnie użyj kolorowych kartek, by zaplanować, kiedy i jak można oszczędzać na każde z tych “wydarzeń”. To pokazuje, że planowanie finansowe to decydowanie, co chcemy osiągnąć z naszymi pieniędzmi i jak to zrobić. 
  3. Wydatki – zagrajcie w sklep, używając zabawek jako towarów i pieniędzy do ich kupowania. To pomoże dziecku zrozumieć, że wydatki to pieniądze, które dajemy, aby otrzymać coś w zamian, jak zabawkę za pieniądze.  
  4. Dochody – Zadania za płace. Ustal z dzieckiem proste zadania domowe, za które może otrzymać symboliczna płace, co pomaga zrozumieć, że dochody to pieniądze, które dostajemy za wykonaną pracę. Aby poszerzyć tę lekcję o ważne aspekty finansowe i środowiskowe, możesz wprowadzić również pojęcie zarabiania poprzez sprzedaż. Na przykład, kiedy dziecko posiada ubranka, z których już wyrosło lub których już nie używa, można je sprzedać na platformie jak OLX. To doskonała okazja do nauki o wartości rzeczy, które posiadamy, oraz o tym, jak można przekształcić niepotrzebne przedmioty w dodatkowe dochody. Wyjaśnij dziecku, że pieniądze uzyskane ze sprzedaży tych ubranek mogą być dodatkowo odłożone na oszczędności, lub wykorzystane na zakup czegoś nowego, co dziecko potrzebuje lub bardzo chce mieć. Podkreśl, że sprzedaż używanych rzeczy to nie tylko sposób na zarabianie pieniędzy, ale również na uczenie się odpowiedzialnego konsumpcjonizmu i troski o środowisko. Przez takie działania, dziecko uczy się, że zamiast wyrzucać niechciane przedmioty, można im dać drugie życie, co jest korzystne zarówno dla naszej planety, jak i naszego portfela.

Dzieci uczą się najlepiej poprzez zabawę i bezpośrednie doświadczenie. Użycie wizualnych pomocy, takich jak skarbonka, czy zabawki na sprzedaż, pomoże im zrozumieć abstrakcyjne pojęcia finansowe. 

A czym jest Inwestycja? 

Po naszej rozmowie o oszczędzaniu, budżecie, wydatkach, nadszedł czas aby poruszyć kolejny ważny temat finansowy: inwestowanie.  W moim domu podobnie jak w każdej Akademii na ścianie posiadamy tablice magnetyczną. Aby wyjaśnić córkom w prosty i przystępny sposób, wykorzystując właśnie tablice, która stała się centrum naszych finansowych odkryć. 

Stały na stole dwie skarbonki, które służyły jako nasze edukacyjne narzędzia, a ja pełna nadziei na zaszczepienie w moich córkach ducha przedsiębiorczości, przygotowałam się do nowej lekcji. 

Proste wyjaśnienie inwestycji.

„Inwestowanie,” zaczęłam, rysując na tablicy małe nasionko, które stopniowo zamieniało się w kwitnącą roślinę. „To trochę jak sadzenie nasionka w ziemi. Na początku, to tylko małe ziarenko, ale kiedy o nie dbasz, dając mu czas, wodę i słońce, zaczyna rosnąć. I pewnego dnia, staje się piękną rośliną, która może wydać owoce lub kwiaty. Inwestowanie działa bardzo podobnie.” Moje córki przyglądały się z ciekawością, więc kontynuowałam.

„Gdy oszczędzacie pieniądze, to jakbyście miały swoje nasionka. 'Inwestowanie’ tych pieniędzy to jak posadzenie ich, żeby z czasem urosły i stały się jeszcze większą ilością pieniędzy. Na przykład, mogłybyśmy kupić nasiona kwiatów za część naszych oszczędności, a potem sprzedawać piękne kwiaty, które z nich wyrosną. To właśnie znaczy pomnażać swoje pieniądze.”

Zachęcanie do Inwestowania

Widząc zainteresowanie w ich oczach, postanowiłam dodać coś więcej.

„Ale wiecie co jest najfajniejsze w inwestowaniu? To, że im więcej o tym wiemy i im więcej praktykujemy, tym lepiej potrafimy wybrać, w co 'sadzić’ nasze pieniądze. To trochę jak nauka wyboru najlepszej ziemi i nasion, żeby nasze rośliny rosły szybciej i były zdrowsze.„

Na stole obok skarbonek położyłam kilka kolorowych nasionek – to miało symbolizować różne sposoby inwestowania.

„Inwestowanie może być różne, tak jak te nasiona. Możemy inwestować w książki, które uczą nas nowych rzeczy, w narzędzia, które pomogą nam robić coś lepiej, lub w maszynę do robienia waty cukrowej, która może pomóc nam zarobić na sprzedaży waty na festynie!„

Praktyczna Lekcja

„To co, chcecie spróbować 'posadzić’ część waszych oszczędności i zobaczyć, jak mogą 'urosnąć’?” – zapytałam, uśmiechając się do moich córek. Starsza z zaciekawieniem, a młodsza z lekką niepewnością, przytaknęły. Był to początek naszej wspólnej inwestycyjnej przygody, która miała nauczyć je nie tylko wartości pieniądza, ale również cierpliwości, planowania i radości z obserwowania, jak ich wysiłki przynoszą owoce.

„Inwestowanie to nie tylko sposób na zarabianie pieniędzy. To także nauka o cierpliwości, badaniu i podejmowaniu mądrych decyzji. A najważniejsze, żeby pamiętać – każda inwestycja nosi w sobie ryzyko, ale również szansę na wzrost. Dlatego zawsze musimy być mądrzy, decydując, w co inwestujemy nasze 'nasionka’ pieniędzy.„

Moje córki słuchały uważnie, a ich oczy świeciły się z zaciekawienia i lekkiej ekscytacji na myśl o własnych 'inwestycjach’. Był to dla nich zupełnie nowy sposób myślenia o pieniądzach – nie jako o czymś, co się wydaje na chwilowe przyjemności, ale jako o narzędziu, które można pomnażać i wykorzystywać do osiągania większych celów.

Inwestowanie to taka przygoda – nigdy do końca nie wiemy, co się wydarzy, ale uczymy się w trakcie i stajemy się coraz lepsi w podejmowaniu decyzji. Ważne jest, aby zawsze pamiętać o oszczędzaniu, bo to właśnie oszczędności pozwalają nam na inwestowanie.

Widziałam, jak moje córki, zainspirowane i pełne nowych pomysłów, zaczęły już planować swoje pierwsze kroki w świecie inwestowania. Wiedziałam, że to dopiero początek ich finansowej edukacji, ale cieszyłam się, że zaszczepiłam w nich zainteresowanie i entuzjazm do nauki o pieniądzach.

Inwestowanie to nie tylko kwestia pieniędzy; to także sposób na budowanie waszej przyszłości. Pamiętajcie, że każda z was ma w sobie potencjał, by z małego 'nasionka’ stworzyć coś wielkiego. Wystarczy trochę cierpliwości, nauki i odwagi, by podjąć ryzyko.

Podsumowanie 

Inwestowanie w edukację finansową dzieci to inwestycja na lepsze jutro dla nich samych i dla społeczeństwa jako całości. Daje im narzędzia do radzenia sobie z wyzwaniami finansowymi i w osiągnięciu sukcesu we wszystkich dziedzinach życia. – Autor nieznany

Nigdy nie jest za wcześnie, aby nauczyć dziecko, jak zarządzać pieniędzmi. Im wcześniej zacznie tym lepiej będzie przygotowane na przyszłość.

Dave Ramsey

Dzieci, które uczą się zarządzania pieniędzmi już od najmłodszych lat, mają większe szanse na osiągniecie sukcesu finansowego w dorosłym życiu

Suze Orman


Sabina Madej – Lider Akademii Małych Einsteinów