Jak zapewne pamiętacie z ostatniego wpisu, mózg małego dziecka wygląda i działa nieco inaczej, niż mózg osoby dorosłej. Dziećmi rządzi prawa półkula mózgu, czyli ta która kieruje naszymi emocjami. Układ nerwowy dzieci nie jest w pełni ukształtowany. Kiedy w dziecku uruchamiają się silne emocje, do głosu dochodzi układ limbiczny, który odpowiada za zachowania i stany emocjonalne, a pień mózgu odcina drogę do logicznego myślenia, aby włączyć tryb przetrwania. Co z ewolucyjnego punktu widzenia jest bardzo ważne, bo ma zapewnić nam przetrwanie.

Mózg małego dziecka

Mózg małego dziecka z kształtującą się dopiero prawą półkulą mózgu nie potrafi jeszcze przeanalizować sytuacji. Silne emocje aktywują jego organizm i stawiają w gotowości do „walki”, „ucieczki” lub „zamrożenia”. Kiedy mózg dziecka dojrzewa, coraz lepiej potrafi radzić sobie z trudnymi sytuacjami i emocjami, które wywołują. To rodzice są odpowiedzialni za logiczną analizę sytuacji, przewidywanie i rozumienie emocji dziecka.

Jak reagować na złość dziecka?

Co zatem możecie zrobić i jak zareagować?

  1. Zaakceptuj i pozwól dziecku przeżyć emocje do końca (tę dobrą również).
  2. Zapewnij dziecku bezpieczną przestrzeń, tak aby nie ucierpiało podczas przeżywania emocji. Możesz stworzyć kącik złości, gdzie będzie mogło się schować i wyładować.
  3. Bądź spokojna/ spokojny. Pamiętaj, to Ty potrafisz ocenić w sposób logiczny sytuację i to Ty zapewniasz mu poczucie bezpieczeństwa i akceptacji.
  4. Pokaż mu, ze wspierasz je w trudnej chwili, nie neguj jego uczuć, nazwij to co czuje np. „ Widzę, że jesteś smutny, jestem obok”
  5. Poczekaj aż dziecko przeżyje emocje.
  6. Porozmawiaj z dzieckiem o tym, co się wydarzyło, kiedy będzie na to gotowe. Ustal jak następnym razem może przeżyć tę emocje.
  7. Każde dziecko inaczej radzi sobie z emocjami dlatego zaobserwuj, co może pomóc Twojemu dziecku. Jedno potrzebuje przytulenia inne będzie chciało w coś uderzyć.
  8. Bądź cierpliwy. Rozmowa podczas silnego wzburzenia dziecka nic nie da. Ono Cię po prostu nie rozumie.


Odsyłam Was również do mojego wcześniejszego wpisu „Jak pomóc dziecku w regulacji emocji”. Gdzie przeczytacie o technice „łączności i przełączania”. Tutaj przedstawiłam Wam szczegółową ścieżkę postępowania. Wcześniej opowiadałam o działaniu i funkcjach lewej i prawej półkuli.

Przeżywanie i rozładowywanie emocji

Poniżej przedstawiam parę sposobów na przeżywanie i rozładowywanie emocji:

  1. Kącik złości, który będzie zawierał elementy ułatwiające maluchowi rozładowanie emocji.
  2. Pozwól maluchowi podrzeć duży arkusz papieru lub go pomazać kredkami.
  3. Znajdź karton lub inny przedmiot, w który będzie mógł uderzyć.
  4. Spróbujcie wspólnie policzyć do 10.
  5. Ćwiczcie oddech. Połóż coś lekkiego na głowie i poproś dziecko aby nabrało powietrza nosem i zdmuchnęło przedmiot z głowy. Może to dodatkowo rozśmieszyć dziecko. Ja czasami przewracam się od silnego podmuchu 😊
  6. Pozwól dziecku podskakiwać, tupać nogami i poruszać się, o ile nie będzie to zakłócało bezpieczeństwa i spokoju innych.
  7. Ułóż z dzieckiem śmieszną rymowankę na kryzysową sytuację, która stanie się punktem wyjścia do rozmowy o emocjach.

Emocje nie są łatwym tematem, ale tylko praca nad nimi, nazywanie, rozpoznawanie i nauka sposobów radzenia sobie z nimi sprawi, że w przyszłości Wasze dziecko będzie szczęśliwym i świadomym siebie i innych człowiekiem. W końcu najpierw musimy nauczyć się rozumieć siebie, żeby zrozumieć innych.

P. Marta F. – Nauczyciel z Akademii Małych Einsteinów